Eind januari 2015 heeft het Hof van Cassatie twee belangrijke arresten geveld inzake de nietigheid van contractuele bepalingen die in strijd zijn met de openbare orde.
Partiële nietigheid
In een arrest van 23 januari 2015 heeft het Hof van Cassatie geoordeeld dat de strijdigheid van een beding met de openbare orde niet per se de absolute nietigheid van het beding tot gevolg heeft. Indien dit beantwoordt aan de intentie van de partijen, kan de rechtbank ook een partiële nietigheid uitspreken (i.e. de nietigheid beperken tot het kwestieuze deel van de overeenkomst of het beding).
Het Hof van Beroep van Gent, dat oordeelde dat een niet-concurrentiebeding van 17 jaar strijdig is met de vrijheid van handel en nijverheid en dat bijgevolg “de nietigheid absoluut [is] en het beding niet [kan] gematigd worden” heeft derhalve haar arrest niet naar recht verantwoord.
Ongeoorloofd voorwerp
In een arrest van 30 januari 2015 heeft het Hof van Cassatie geoordeeld dat de overtreding, bij de totstandkoming van de overeenkomst, van een regel van openbare orde enkel tot de nietigheid van de overeenkomst leidt indien deze overtreding tot gevolg heeft dat het voorwerp van de overeenkomst ongeoorloofd is. Een overeenkomst heeft een ongeoorloofd voorwerp indien zij verplicht tot een prestatie die door de wet van openbare orde verboden is of in strijd is met de goede zeden.
De loutere strijdigheid van een financiële overeenkomst met de bepalingen van openbare orde betreffende het witwassen van geld die een verplichting opleggen om de identiteit van de personen te controleren heeft dus niet de nietigheid van de overeenkomst tot gevolg