Op 31 januari 2017 publiceerde de Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) een gids over bid rigging. Volgens deze gids is de strijd tegen bid rigging “een prioritair aandachtspunt” voor de BMA.
De gids is uitdrukkelijk gericht tot aanbestedende overheden en voorziet tal van praktische ‘tips en tricks’ over hoe zij bid rigging kunnen opsporen, voorkomen en rapporteren. De gids is echter ook nuttig voor ondernemingen die aan aanbestedingen deelnemen aangezien die aanwijzingen bevat op welke manier de BMA potentiële vormen van samenspanning zal onderzoeken en beoordelen.
De gids verduidelijkt vooreerst het begrip bid rigging en legt kort uit op welke manieren de deelnemers aan overheidsopdrachten via bid rigging de mededinging kunnen verstoren. Volgens de BMA bestaan de meest voorkomende vormen van bid rigging uit schijnbiedingen (overeenkomsten om een bod in te dienen die de aanbestedingsvoorwaarden niet respecteert of waarvan de prijs te hoog is), biedonderdrukkingen (overeenkomsten om niet te bieden) en zelfs het verdelen van overheidsopdrachten via een onderling vooraf afgesproken rotatiesysteem.
Vervolgens geeft de BMA een lijst van verschillende waarschuwingssignalen die kunnen wijzen op bid rigging. De bedoeling van deze lijst is om de aanbestedende overheden een concrete houvast te beiden bij het vergelijken van de ingediende offertes en hen te helpen bij het ontdekken van vreemde patronen in de manier waarop en de frequentie waarmee bepaalde ondernemingen meedingen naar overheidsopdrachten. Volgens de BMA zouden de overheden voornamelijk aandacht moeten hebben voor de ingediende documenten en prijzen (bijvoorbeeld het feit dat verschillende offertes dezelfde lay-out hebben of dezelfde terminologie gebruiken of het feit dat er een groot prijsverschil is tussen het winnende bod en de overige offertes), alsook voor het gedrag en de uitlatingen van ondernemingen die aan de aanbestedingsprocedures deelnemen (bijvoorbeeld het feit dat de winnaar een groot deel van de opdracht uitbesteedt aan verliezende bieders). Het is voorts opmerkelijk dat de BMA de aanbestedende overheden adviseert om alle informatie zorgvuldig te bewaren zodat zij op lange termijn bepaalde (gedrags)patronen zouden kunnen vaststellen.
Daarnaast voorziet de BMA ook een aantal richtlijnen over hoe aanbestedende overheden bid rigging kunnen voorkomen. Afgezien van wat algemeen advies over het voorbereiden van een competitieve aanbestedingsprocedure en het vermijden van collusie, suggereert de BMA dat de overheden best ook een klachtenmechanisme implementeren en een interne procedure invoeren waarbij de inkopers mogelijke aanwijzingen van bid rigging aan de BMA dienen te rapporteren.